اکسین پلاس – در سالهای اخیر، مراسم ازدواج دستخوش تغییرات چشمگیری شدهاند. با وجود مشکلات اقتصادی که بسیاری از افراد با آن دستوپنجه نرم میکنند، شاهد افزایش ازدواجهای پرزرقوبرق و تجملی هستیم. این پدیده نهتنها در جوامع سنتی، بلکه در میان سلبریتیها و اینفلوئنسرها نیز بهوضوح دیده میشود. اما سؤال اینجاست: آیا این تجملگرایی تنها یک نمایش است یا نشاندهنده فشارهای اجتماعی و روانی عمیقتر؟
نمایش قدرت یا سرمایهگذاری اجتماعی؟
بر اساس پژوهشی در هند (Bloch, Rao & Desai, ۲۰۰۴)، هرچه مراسم ازدواج مجللتر باشد، جایگاه اجتماعی خانواده داماد بالاتر به نظر میرسد. این موضوع تنها به جوامع سنتی محدود نمیشود؛ در دنیای سلبریتیها و اینفلوئنسرها، عروسیهای لاکچری بهعنوان فرصتی برای جذب مخاطب و کسب درآمد از تبلیغات استفاده میشود. این روند با افزایش نمایش زندگی تجملی در شبکههای اجتماعی همسو است و نشان میدهد که مراسم ازدواج دیگر تنها یک جشن شخصی نیست، بلکه به ابزاری برای نمایش قدرت و ثروت تبدیل شده است.
فشار اجتماعی: تبدیل ازدواج لاکچری به یک هنجار
ترس از قضاوت دیگران و تمایل به حفظ جایگاه اجتماعی، بسیاری از زوجها را وادار میکند تا هزینههایی فراتر از توان مالی خود برای مراسم ازدواج بپردازند. دادههای The Knot’s Real Wedding Study (۲۰۲۵) نشان میدهد که ۴۰٪ از زوجهای آمریکایی برای حفظ سطح تجمل، تعداد مهمانان خود را کاهش دادهاند، در حالی که ۵۷٪ بودجه بیشتری به مراسم اختصاص دادهاند. این آمار نشان میدهد که فشار اجتماعی تا چه حد میتواند افراد را به سمت برگزاری عروسیهای پرهزینه سوق دهد، حتی اگر در واقعیت نیازی به چنین مراسمی نداشته باشند.
تجملگرایی و نیاز به احساس ارزشمندی
نمایش ثروت و تجمل گاهی راهی برای پنهان کردن نارضایتیهای درونی و تقویت اعتمادبهنفس است. مفهوم «مصرف جبرانی» توضیح میدهد که برخی افراد برای جبران کمبودهای مادی یا احساسی، به خرید کالاهای لوکس یا برگزاری مراسم پرهزینه روی میآورند. این موضوع میتواند یکی از دلایل اصلی باشد که چرا بعضی زوجها، حتی در شرایط اقتصادی نامناسب، همچنان به برگزاری عروسیهای پرخرج تمایل دارند.
نقش شبکههای اجتماعی در تغییر مفهوم ازدواج
امروزه عروسیهای لاکچری تنها برای مهمانان حاضر در مراسم برگزار نمیشوند، بلکه به محتوایی برای نمایش در فضای مجازی تبدیل شدهاند. مطالعهای در چین (۲۰۲۴) نشان داده است که استفاده از شبکههای اجتماعی با افزایش مصرف نمایشی در مراسم ازدواج ارتباط مستقیم دارد. زوجها تلاش میکنند تا تصویری ایدهآل از خود ارائه دهند، حتی اگر این تصویر با واقعیت زندگی آنها فاصله زیادی داشته باشد. در این فضا، برخی افراد با اجاره لباسهای گرانقیمت و دکورهای موقت، سعی میکنند تصویری از زندگی لاکچری خلق کنند، در حالی که در واقعیت چنین امکاناتی ندارند.
نتیجهگیری:
تجملگرایی در مراسم ازدواج پدیدهای چندوجهی است که ریشه در فشار اجتماعی، نیاز به نمایش قدرت و تأثیر شبکههای اجتماعی دارد. درک این دلایل میتواند به زوجها کمک کند تا با آگاهی بیشتری درباره نحوه برگزاری مراسم ازدواج خود تصمیم بگیرند و از فشارهای بیمورد جامعه دوری کنند. در نهایت، ازدواج باید بازتابی از عشق و تعهد باشد، نه نمایشی از ثروت و جایگاه اجتماعی.