اکسین نیوز – به گزارش شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، مدیر عامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در این آئین، طرح تصفیه پالایش پساب نمکزدایی را یکی از پروژههای مهم زیست محیطی خواند و اظهار کرد: طی این اقدام، فعالیتهای ویژه شرکت بهرهبرداری نفت و گاز آغاجاری در یکسال و نیم گذشته به ثمر رسید و منجر به عقد قرارداد شد.
دانشی با بیان اینکه طرح تصفیه پالایش نمکزدایی موجب تسهیلگری در روند فرایندهای اجرایی کار شرکت خواهد شد، تصریح کرد: این حرکت به عنوان، گامی اساسی در راستای سند هفتم توسعه صورت پذیرفت و با اجرای آن آبهای پساب با فناوری نوآورانه، مبتکرانه و خلاقانه توسط شرکتهای دانشبنیان، بار دیگر در عرصه صنعت بازچرخوانی میشوند.
وی افزود: طرح تصفیه پالایش پساب نمکزدایی سبب خلق ثروت از آبهای مازاد پساب خواهد شد، در این طرح شرکت دانشبنیان با ابتکار عمل جدید به وسیله سرمایهگذار خارج از سازمان، اقدامی ویژه را انجام می دهد در این راستا شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب نیز متعهد می شود که آب مازاد را به این شرکت تحویل داده و در قبال آن آب شیرین را برای استفاده در صنعت دریافت کند.
مدیر عامل شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب ادامه داد: یکی از اهتمامات دولت سیزدهم برای معضل پسابهای صنعتی طرح تصفیه پالایش پساب نمکزدایی به عنوان اقدامی جهادی بود که در مجموعه مناطق نفتخیز جنوب به همت همسنگران در شرکت بهره برداری نفت و گاز آغاجاری صورت پذیرفت؛ این کار برای نخستین بار در کشور انجام می شود و یکی از الزامات ویژه سند هفتم توسعه در رابطه با بازچرخوانی آبهای صنعتی است که یازده مزیت ویژه دارد.
همچنین مدیر عامل شرکت بهره برداری نفت و گاز آغاجاری ابراز داشت: واحدهای نمکزدایی موجود در مناطق نفتخیز جنوب بیش از ۵۰ سال قدمت دارند و از همان ابتدا مسئله پساب به دلیل موضوعات زیست محیطی اهمیت ویژه ای در صنعت داشت به همین دلیل در مناطق نفتخیز جنوب این اهتمام وجود داشت تا تصمیم عاجلی در این خصوص گرفته شود.
تقوی زاده با اشاره به محصولات تولید شده ناشی از این فرایند، گفت: شرکت بهره برداری نفت و گاز آغاجاری، مسئله پساب در صنعت را به عنوان بحران و معضل با شرکتهای دانش بنیان مطرح کرد و در این راستا کارخانهای با ۱۰ واحد طراحی شد تا پساب ناشی از نمکزدایی را تصفیه کرده و از آن تولید ثروت کند.
گفتنی است با توجه به اینکه آب همراه نفت از نمک و دیگر ناخالصیهای مضر برخوردار است، لذا وجود واحدهای نمکزدایی در کنار واحدهای بهرهبردار از ملزومات این صنعت به شمار میرود.
جداسازی آب همراه نفت خام (شوری) به روش مرکب صورت گرفته که شامل روش ثقلی، شیمیایی، الکتریکی (برقی) و گرمایی است؛ از این رو در مرکز تحقیقات و پژوهش شرکت بهرهبرداری نفت و گاز آغاجاری برای حل معضل پساب واحدهای نمکزدایی کارگروهی متشکل از نخبگان علمی و فناور به کار گرفته شدهاند در این کارگروه واحد نمکزدایی مارون ۲ تصویب شد.
نگاه کلان به منافع ملی، نگاه کلان به امنیت ملی و موارد ذیل آن، نگاه کلان به مسائل زیست محیطی و گشودن پنجره اقتصادی از جمله مواردی بود که با این اقدام در نظر گرفته شد.
پساب واحدهای نمک زدایی، دریاچه ثروت
براساس مطالعه دریافت شد، آب شور یا پساب که معمولا به عنوان معضل واحدهای نمکزدایی خودنمایی میکرد را میتوان محل بحث دقیق مطالعاتی قرار داد، زیرا بالغ بر ۵۰ سال است که این معضل در وزارت نفت جولان میدهد.
مرکز تحقیقات و پژوهش شرکت بهرهبرداری نفت و گاز آغاجاری برای مرتفعسازی این چالش متخصصانی را انتخاب و براساس راهبردی نوین وارد میدان کرد در واحد نمکزدایی مارون ۲ آغاجاری براساس بررسیهای صورت گرفته حدود ۳۰۰ مترمکعب آب ورودی در ۲۴ ساعت جهت عملیات جداسازی آب شور از نفت و همچنین ورود ۸۰۰ متر مکعب در ۲۴ ساعت آب شور اندازهگیری شد.
آب شور یا پساب بسیار خورنده و متعفن است از این رو به منظور جلوگیری از ورود این پساب مضر به محیط زیست آن را با بهرهگیری از خطوط لوله و پمپهای انرژیبر به سوی چاههای جمعی هدایت میکنند در حالی که این پسابها به طور مداوم در سفرههای زیرزمینی جریان مییابند و ضربه مهلکی بر محیط زیست وارد خواهند کرد.
در این روش دو موضوع محل بحث است، نخست جداسازی کاتالیستها از آب شور و سپس مدیریت نمک حاصله، ناخالصیهای به دست آمده از این روش شامل فلزات سنگین و مضر، سدیم و کلر است.
براساس مطالعه روشهای مختلفی برای جداسازی ناخالصیهای موجود در آب شور ( پساب) مورد بحث قرار داشت و در نهایت روش تغلیظ مورد تأیید نهایی کارگروه مطالعاتی شد.
در روش تغلیظ آب به بخار تبدیل میشود و تمامی ناخالصیها به علت وزن بالا در کف جمع خواهند شد ، این ناخالصیها توسط تجهیزات مکنده به قسمت جداکننده نمک هدایت می شوند در نهایت نمک،کلر و سدیم به طور کامل استخراج شده و پس از عملیات تصفیه به عنوان خوراک ورودی واحد بیکربنات سدیم در نظر گرفته میشود.
با نوآوری احداث این واحد، نمک NACL که در ابتدا به عنوان معضل تلقی میشد، تبدیل به ثروت میشود؛ از جمله مزایای مهم این طرح میتوان به رفع معضل زیست محیطی پسابهای صنعتی واحدهای نمکزدایی در وزارت نفت، تولید اشتغال پایدار و مستقیم در حدود ۲۰۰ شغل و ۵۰۰ شغل غیر مستقیم، بازچرخوانی آب حاصل از عملیات تغلیظ به واحد نمکزدایی و خودکفایی آب ورودی واحدهای نمکزدایی اشاره کرد.
لازم به ذکر است با توجه به اینکه در روش تلغیظ آب حاصله از نوع مقطر است، اهمیت آن برای کشاورزی هیدروپونیک (Hydroponic)، ممانعت از خوردگی تجهیزاتی مانند دیگهای بخار، چگالشگرها و کندانسورها بسیار بالاست؛ این روش به دلیل بالابردن عمر تجهیزات، از نظر بازرگانی محل نظر است.
همچنین دوره بازگشت سرمایه طرح کمتر از یکسال بوده و وزارت نفت هیچگونه سرمایهگذاری در این طرح ندارد؛ کلیه هزینههای احداث بر عهده سرمایه گذار خواهد بود.
گفتنی است به دلیل دمای بیش از ۶۰ درجه سانتیگراد، بهرهگیری از این روش موجب حذف یا کاهش گاز مصرفی موجود در این واحدها میشود.
در حال حاضر حدود ۲۰ واحد نمکزدایی در مناطق نفتخیز جنوب وجود دارد و اشتغالزایی در این طرح محل بحث و نظر است، افزون بر حاصل شدن منافع منطقه در راستای منافع ملی؛ این طرح توجه ویژهای به مسائل زیست محیطی دارد به طوری که حتی یک گرم از نمک جداشده پساب و مواد شیمیایی به محیط زیست وارد نخواهند شد؛همچنین بی کربنات تولیدی برای PH خاک مضر نبوده و کاملا زیست محیطی است.