اکسین نیوز – کشور ایران با دارا بودن یک درصد از جمعیت جهان، ۷ درصد از منابع زیرزمینی جهان را در اختیار دارد. با این حال، خام‌فروشی نفت و گاز به‌عنوان ساده‌ترین روش بهره‌برداری، بازدهی اقتصادی پایینی دارد و در بلندمدت می‌تواند این نعمت خدادادی را به نقمت تبدیل کند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی نوروزی ۱۴۰۲ بر این موضوع تأکید کردند و فرمودند: «عیب مهمّ دیگر اقتصاد ما وابستگی به صادرات نفت خام است. ما نفت خام را صادر می‌کنیم، در حالی که اختیار نفت خام در دست ما نیست.»
احداث پتروپالایشگاه‌ها به‌ویژه با مشارکت مردمی، می‌تواند راهکاری مؤثر برای خروج از این چالش باشد. این طرح‌ها نه‌تنها در دوره ساخت، صنایع وابسته مانند فولاد، لوله‌سازی و ابزار دقیق را رونق می‌بخشند، بلکه با تولید محصولات پتروشیمی با ارزش افزوده بالا، ارزآوری بیشتری برای کشور به همراه دارند.
مزایای کلان پتروپالایشگاه‌ها:
۱. کاهش وابستگی به نفت خام: تبدیل نفت خام به فرآورده‌های باارزش، تحریم‌پذیری را کاهش داده و بازارهای صادراتی متنوع‌تری ایجاد می‌کند.
۲. جذب سرمایه‌های مردمی: طبق قانون مصوب ۱۳۹۸، ۳۰ درصد سرمایه‌گذاری در پتروپالایشگاه‌ها باید از طریق مشارکت مردم تأمین شود که این امر می‌تواند تا ۵۰۰ میلیون دلار نقدینگی را به سمت تولید هدایت کند.
۳. کنترل تورم: هدایت نقدینگی به سمت پروژه‌های مولد، رشد اقتصادی را افزایش داده و تأثیر بلندمدتی بر مهار تورم دارد.
با این حال، علیرغم تصویب قانون پتروپالایشگاه‌ها، پیشرفت پروژه‌های مرتبط کند بوده و نیازمند عزم جدی‌تر مسئولان است.
