اکسین پلاس، گرمازدگی در اثر نرسیدن آب کافی به بدن در گرمای بالا، منجر به نقص در سیستم کنترل درجه حرارت بدن می‌شود. علائم شایع گرمازدگی شامل حالت تهوع، تشنج، گیجی، گمراهی و گاهی اوقات از دست دادن هوشیاری یا کما است. گرمازدگی جدی‌ترین شکل آسیب گرمایی است و با اینکه در اکثر موارد، عارضه‌ی خفیفی به شمار می‌رود، اما عدم رسیدگی به آن می‌تواند حتی موجب مرگ شود.
گرمازدگی شدید می‌تواند باعث آسیب جدی به مغز و سایر اندام‌های داخلی شود. این مسئله عمدتا افراد بالای ۵۰ سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما این امر در فصول گرم و در فضای باز، ورزشکاران جوان را نیز بی نصیب نخواهد گذاشت. دانستن علائم گرمازدگی و روش‌های کنترل آن، به مهار این عارضه در فصل تابستان کمک شایان می‌کند.
علائم گرمازدگی
علامت بارز گرمازدگی، درجه حرارت بالاتر از ۴۰ درجه بدن است. اما غش کردن می‌تواند اولین نشانه مهم در هنگام رخداد گرمازدگی باشد. علائم دیگر شامل موارد زیر باشد:
سردرد تپنده
سرگیجه و سبکی سر
عدم تعریق علی رغم گرما
پوست قرمز، گرم و خشک
ضعف یا گرفتگی عضلات
تهوع و استفراغ
ضربان قلب سریع که ممکن است قوی یا ضعیف باشد
تنفس سریع و کم عمق
تغییرات رفتاری مانند گیجی
تشنج
بیهوشی و عدم هوشیاری
کمک‌های اولیه در گرمازدگی
اگر مشکوک هستید که شخصی دچار گرمازدگی شده حتما با اورژانس تماس بگیرید و یا فرد را به بیمارستان منتقل کنید. هرگونه تأخیر در رسیدن کمک پزشکی می‌تواند کشنده باشد.
در حالی که منتظر رسیدن امدادگران هستید، کمک‌های اولیه را شروع کنید. فرد را به یک محیط با تهویه مطبوع یا حداقل یک منطقه خنک و سایه دارمنتقل کنید و هرگونه لباس غیرضروری را از تن وی دربیاورید.
در صورت امکان، درجه حرارت بدن فرد را گرفته و کمک‌های اولیه را برای خنک کردن بدن تا رسیدن به دمای ۳۷ تا ۳۸ آغاز کنید. اگر هم دماسنج در دسترس نیست، اصلا در شروع کمک‌های اولیه تاخیر نیندازید.
این راهکار‌های خنک کننده را امتحان کنید:
در حالی که پوست او را با آب اسفنج یا شلنگ باغ خیس می‌کنید، با پارچه هوای اطراف او را بچرخانید تا تهویه ایجاد شود.
بسته‌های یخ را به زیر بغل، کشاله ران، گردن و کمر بیمار بمالید. از آنجا که این مناطق غنی از رگ‌های خونی نزدیک به پوست است، خنک کردن آنها باعث کاهش دمای بدن می‌شود.
بیمار را در زیر دوش قرار دهید و یا در وان آب خنک غوطه ور کنید.
عوامل خطر برای گرمازدگی
برای بیماران مسن، کودکان خردسال، بیماران مبتلا به بیماری مزمن یا کسی که گرمازدگی بدون ورزش شدید برای او اتفاق افتاده است از یخ استفاده نکنید. انجام این کار می‌تواند خطرناک باشد. سعی کنید بدن فرد را با آب و تهویه هوا خنک کنید.
گرمازدگی به احتمال زیاد و در بیشتر مواقع در افراد مسن که در آپارتمان یا خانه‌هایی زندگی می‌کنند که تهویه هوای خوبی ندارد، رخ می‌دهد. سایر گروه‌های پرخطر شامل افراد در هر سنی هستند که به اندازه کافی آب نمی‌نوشند، بیماری‌های مزمن دارند یا مقدار زیادی الکل می‌نوشند.
گرمازدگی به شدت بادمای هوا مرتبط است. میزان گرمایی را که شما احساس می‌کنید اگر بالا باشد، ابتدای هشدار گرمازدگی است. رطوبت نسبی ۶۰ ٪ یا بیشتر باعث تبخیر عرق می‌شود که مانع توانایی بدن در خنک کردن خودش می‌شود.
با بالا رفتن شاخص گرما، خطر بیماری مربوط به گرما به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد؛ بنابراین توجه به شاخص گرمای گزارش شده مخصوصا در موج‌های گرما و همچنین به خاطر سپردن اینکه در معرض آفتاب کامل بودن می‌تواند شاخص گرمای گزارش شده را ۱۵ درجه افزایش دهد، مهم است.
سایر عوامل خطرناک مرتبط با بیماری‌های مربوط به گرما عبارتند از:
نوزادان و کودکان تا ۴ سال و بزرگسالان بالای ۶۵ سال آسیب پذیرتر هستند، زیرا نسبت به افراد دیگر با سرعت کمتری دمایشان تنظیم می‌شود.
شرایط سلامتی
این موارد شامل بیماری‌های قلبی، ریوی یا کلیوی، چاقی یا کمبود وزن، فشار خون بالا، دیابت، بیماری روانی، الکلیسم، آفتاب سوختگی و هر بیماری که باعث تب می‌شود.
دارو‌ها
شامل دارو‌های آنتی هیستامین، قرص‌های رژیمی، آرام بخش، محرک ها، دارو‌های تشنج (ضد تشنج)، دارو‌های فشار خون و قلب مانند بتا بلاکر‌ها و تنگ کننده‌های عروق و دارو‌های بیماری‌های روانی مانند دارو‌های ضد افسردگی و دارو‌های ضد روان پریشی است. دارو‌های غیرقانونی مانند کوکائین و متآمفتامین نیز با افزایش خطر گرمازدگی همراهند.
بر اساس مطالعه اخیر ارائه شده در نشست سالانه انجمن غدد درون ریز، افراد مبتلا به دیابت که در معرض خطر مراجعه به اورژانس، بستری شدن در بیمارستان و مرگ ناشی از بیماری‌های مرتبط با گرما هستند، ممکن است خطر ابتلا به گرمازدگی را در هنگام امواج گرما دست کم بگیرند.
حتما با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا شرایط سلامتی و دارو‌ها احتمالاً بر توانایی شما در کنار آمدن با گرما و رطوبت شدید تأثیر می‌گذارد یا خیر.
جلوگیری از گرمازدگی
وقتی گرمای هوا زیاد است، بهتر است در یک محیط با تهویه مطبوع قرار بگیرید.. اگر مجبورید که به بیرون از منزل بروید، با انجام این مراحل می‌توانید از گرمازدگی جلوگیری کنید:
لباس‌های سبک، روشن، گشاد و کلاه لبه گشاد بپوشید.
از ضد آفتاب با ضریب محافظت (SPF) ۳۰ یا بیشتر استفاده کنید.
مایعات اضافی بنوشید. برای جلوگیری از کمبود آب بدن، به طور کلی توصیه می‌شود روزانه حداقل هشت لیوان آب، آب میوه یا آب سبزیجات بنوشید. از آنجا که بیماری‌های مرتبط با گرما نیز می‌توانند از کاهش نمک ناشی شوند، توصیه می‌شود در دوره‌های گرما و رطوبت شدید یک نوشیدنی ورزشی غنی از الکترولیت مثل آب هندوانه، لیموترش و مرکبات، آب نارگیل و کرن بری را در کنار آب بنوشید.
