اکسین پلاس – حمید بهرامی: در دل استان خوزستان، شهری قرار دارد که تاریخ معاصر ایران بدون نام آن ناقص است: مسجدسلیمان، شهری که نهتنوان زادگاه صنعت نفت ایران، بلکه خاستگاه بسیاری از تحولات زیرساختی، آموزشی و پزشکی کشور محسوب میشود. این شهر که روزگاری قلب تپنده صنعت نفت خاورمیانه بود، امروز با یادگارهای بینظیرش، روایتی جذاب از پیشرفت ایران در قرن اخیر را روایت میکند.
اما چرا مسجدسلیمان را “شهر اولینها” مینامند؟ در این گزارش، به عمق تاریخ میرویم و ۸ مورد از مهمترین دستاوردهای تاریخی این شهر را بررسی میکنیم که بسیاری از آنها پایهگذار تحولات اساسی در ایران شدند.
۱. انفجار تاریخی در دل زاگرس: کشف اولین چاه نفت خاورمیانه (۱۹۰۸ میلادی)
کشفی که اقتصاد ایران را دگرگون کرد! در پنجم خرداد ۱۲۸۷ خورشیدی، متههای حفاری شرکت نفت انگلیس و ایران در منطقه “نفتون” مسجدسلیمان به عمق ۳۶۰ متری رسیدند و ناگهان فورانی از نفت خام با ارتفاع ۱۵ متر به آسمان جهید. چاه شماره یک مسجدسلیمان نهتنوان اولین چاه نفت ایران، بلکه اولین چاه نفت در تمام خاورمیانه بود.

آمار جالب:
- تولید اولیه: ۳۶۰۰ بشکه در روز
- عمق چاه: ۳۶۰ متر
- سال کشف: ۱۹۰۸ میلادی (۱۲۸۷ شمسی)
۲. آموزش نوین در دل کوهها: اولین مدارس به سبک اروپایی (۱۲۹۰ شمسی)
تحول آموزشی در ایران از مسجدسلیمان آغاز شد! شرکت نفت برای تربیت نیروی متخصص، اقدام به تأسیس مدارس مدرن کرد:
- مدرسه صنعتی نفت: تربیت اولین تکنسینهای ایرانی
- آموزش زبان انگلیسی: برای اولین بار به صورت سیستماتیک
۳. انقلابی در درمان: اولین بیمارستان مدرن ایران (۱۲۹۵ شمسی)

بیمارستان نفت مسجدسلیمان با ویژگیهای منحصر به فرد:
- اولین اتاقهای عمل استاندارد
- تجهیزات پزشکی وارداتی از انگلستان
- پزشکان خارجی و آموزش پزشکان ایرانی
۴. شبکه حیاتی انرژی: اولین خط لوله نفت ایران (۱۹۱۱ میلادی)
شاهرگ اقتصادی کشور از مسجدسلیمان آغاز شد:
- مسیر: مسجدسلیمان به پالایشگاه آبادان
- طول: ۲۲۰ کیلومتر
- ظرفیت: ۴۵۰۰۰ بشکه در روز
۵. تولد سینما در خوزستان: اولین سالن نمایش فیلم (۱۳۰۵ شمسی)
سینما نفت مسجدسلیمان با ویژگیهای خاص:
- نمایش همزمان فیلمهای ایرانی و خارجی
- سالن ۳۰۰ نفره با صندلیهای چوبی
- پروژکتورهای وارداتی از آلمان
بخش ویژه: میراث ماندگار مسجدسلیمان
۶. معماری منحصر به فرد: اولین شهرکهای شرکت نفت
- خانههای ویلایی با سبک انگلیسی
- سیستم فاضلاب پیشرفته
- پارکهای عمومی با طراحی اروپایی
۷. ورزش حرفهای: اولین باشگاههای ورزشی ایران
- زمین تنیس با استاندارد بینالمللی
- استخر سرپوشیده
- سالن بولینگ با تجهیزات مدرن
۸٫ فرودگاه
این شهر دارای یک فرودگاه نظامی در شمال شرقی خود است که در حال حاضر به نام فرودگاه شهید آسیایی نامیده میشود این فرودگاه اولین فرودگاه کشور بوده و در دوران جنگ ایران و عراق در خدمت هواپیمایی نیروی زمینی ارتش (هوانیروز) بود و طی موشک بارانهای رژیم بعث عراق دچار خسارات و نواقصی شد تا از کاربری عمومی بیفتد اما در سال ۱۳۸۷ و همزمان با یکصدسالگی کشف نفت در این شهر دولت و وزارت نفت با بودجهای ۶ میلیاردی کار ترمیم و بازسازی آن را از سر گرفت.
مسجدسلیمان امروز نهتنوان یک شهر تاریخی، بلکه موزه زنده صنعت و تمدن ایران است. از اولین چاه نفت تا اولین سیستم آبرسانی مدرن و ورزش، هر گوشه این شهر روایتی از پیشگامی ایرانیان در مسیر پیشرفت را بازگو میکند.





