اکسین نیوز – حمید بهرامی: تورم در ایران نه یک شوک موقت، بلکه یک بیماری مزمن است. اما چرا اقتصاد ایران دهه هاست در این چرخه معیوب گیر کرده و راه نجات کجاست؟”
تورم ساختاری یا سیاستگذاری اشتباه؟
تورم ایران صرفاً نتیجه تحریمها نیست. ساختار اقتصاد رانتی، وابستگی به درآمدهای نفتی، و کسری بودجه مزمن دولت، باعث شده پولپاشی بدون پشتوانه به اصلیترین راهحل سیاستمداران تبدیل شود. بانک مرکزی آمار میدهد نقدینگی در دهه ۹۰، ۱۰ برابر شد!
۲. رانت و فساد: سم مهلک اقتصاد
وقتی قیمتگذاری دستوری بر بازار حاکم باشد، رانت خواری رشد میکند. مثلاً دلار ۴۲۰۰ تومانی یا سهمیهبندی بنزین، به جای کمک به مردم، به ابزاری برای ثروت اندوزی گروههای خاص تبدیل شد.
۳. تحریمها: بهانه یا عامل تشدیدکننده؟
تحریمها قطعاً تأثیر داشته، اما کشورهایی مانند ونزوئلا (بدون تحریم) هم با تورم ۴۰۰٪ مواجهند. مشکل اصلی، مدیریت ناکارآمد و عدم تنوع اقتصادی است. این نکته مهمی است که حتی در دوران رفع تحریم (۲۰۱۶-۲۰۱۸) نتوانست تورم را زیر ۱۰٪ نگه دارد.
۴. تجربه جهانی: چه درسهایی داریم؟
آلمان پس از جنگ جهانی با تورم ۲۹۰۰۰٪، با اصلاح پولی و حذف پول بیپشتوانه ثبات ایجاد کرد. ترکیه اخیراً با افزایش نرخ بهره و مهار نقدینگی، تورم را از ۸۵٪ به ۴۰٪ رساند. آیا حاضر به پذیرش درمانهای دردناک هستیم؟
۵. راهکارهای عملی: از شعار تا عمل
- حذف قیمتگذاری دستوری و آزادسازی واقعی بازار
- سرمایه گذاری در تولید به جای دلالی ارز و سکه
جمع بندی:
تورم ایران درمان فنی دارد، اما اراده سیاسی میخواهد. امیدواریم با انجام راهکاری عملی در جهت بهبود زندگی هموطنانمان را شاهد باشیم.
