اکسین نیوز – وام ازدواج در سالهای گذشته توانست بخشی از نیاز مالی زوجهای جوان برای شروع زندگی را تامین کند. ایجاد مشکل در پرداخت وام ازدواج باعث طولانی شدن صف زوجهای جوان متقاضی این تسهیلات شده و باعث ایجاد برخی نگرانیها شده است.
نمایندگان مجلس این روزها درحال بررسی لایحهی بودجهی ۱۴۰۴ درصحن علنی هستند. بررسی متن لایحهی دولت و مصوبهی کمیسیون تلفیق که اکنون در دستور رسیدگی است میتواند وضعیت صف وام ازدواج در سال آینده را مشخص کند.
بررسی لایحهی دولت نشان میدهد که دولت چهاردهم هم مثل دولت قبل در نظر داشت که این موضوع بیرون از قانون بودجه تعیین تکلیف شود اما کمیسیون تلفیق اجازهی این کار را به دولت نداد. به نظر میرسد نمایندگان مجلس معتقدند که بانک مرکزی توان دفاع از منافع تسهیلات گیرندگان را ندارد و اگر این موضوع به صورت شفاف در بودجه نیاید عاقبت خوبی نخواهد داشت.
مرکز پژوهشها هم نظر مشابهی دارد و در گزارش خود از این تصمیم مجلس دفاع کرده و آورده است: «با توجه به ضعف نظارت بانک مرکزی بر بانکها، شفافیت عمومی این اطلاعات و فراهم شدن زیرساخت نظارت عمومی بر این موارد اقدام مثبتی است.»
براساس این نگاه کمیسیون تلفیق میزان تسهیلات ازدواج و فرزندآوری را برای سال بعد مشخص کرده است. براساس مصوبهی کمیسیون تلفیق عدد وام ازدواج برای زوجهای جوان نسبت به سال گذشته تغییری نخواهد کرد و صرفا تسهیلات فرزندآوری نسبت به سال قبل ۱۰ درصد افزایش خواهد یافت.
در مورد عدد کلی که برای پرداخت این تسهیلات باید کنار گذاشته شود هم ۲۷۵ همت درنظر گرفته شده است. عددی که در بودجه سال قبل ۲۰۰ همت بود و با وجود عمل شبکهی بانکی به تعهداتش فاجعهی صفهای طولانی وام ازدواج را رقم زد.
اما آیا ۲۷۵ همت کفاف پرداخت تسهیلات به زوجهایی که در صف هستند و آنهایی که در سال ۱۴۰۴ ازدواج میکنند را میدهد؟
براساس پیشبینی مرکز پژوهشهای مجلس اگر مثل سال ۱۴۰۲، ۷۷۰ هزار نفر ازدواج کنند با احتساب ۴۵۰ هزار نفری که در صف هستند باید برای پرداخت تسهیلات به یک میلیون و ۲۴۰ هزار نفر منابع درنظر گرفته شود. برای تسهیلات فرزندآوری هم اگر ۷۴۰ هزار نفر در سال آینده صاحب فرزند شوند با احتساب ۴۲۲ هزار نفری که در صف قرار دارند باید به یک میلیون و ۱۶۲ هزار نفر تسهیلات داد.
محاسبات مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد که برای پرداخت تسهیلات ازدواج به یک میلیون نفر و تسهیلات فرزندآوری به یک میلیون نفر، به ترتیب به ۳۳۰ همت و ۹۰ همت نیاز هست. ۴۲۰ همتی که خیلی بیشتر از ۲۷۰ همت مصوبهی تلفیق است و با این عدد قطعا شاهد افزایش تعداد افراد حاضر در صف تسهیلات ازدواج خواهیم بود.
مرکز پژوهشها مدعی است که شبکهی بانکی امکان پرداخت ۴۵۰ همت تسهیلات قرض الحسنه را در سال آینده دارد و باتوجه به اختصاص ۱۰۰ همت برای موضوع اشتغال میتوان ۳۵۰ همت برای تسهیلات ازدواج و فرزندآوری در نظر گرفت. بر همین اساس در گزارش اخیرش پیشنهاد داده است که: «به منظور جلوگیری از نارضایتی اجتماعی ناشی از ایجاد صفوف طولانی تسهیلات ازدواج و فرزند، پیشنهاد میشود در بند (ث) سقف کلی ۲۷۵ همت به ۳۵۰ همت افزایش یابد.»
با این حساب حتی اگر در صحن علنی مجلس به توصیهی مرکز پژوهشهای مجلس عمل بشود و ۳۵۰ همت برای تسهیلات ازدواج و فرزندآوری تصویب شود بازهم با صف تسهیلات ازدواج مواجه خواهیم بود. مسئلهای که با تصمیم اشتباه مجلس در بودجه ۱۴۰۳ تشدید شد و به راحتی قابل حل نیست.